As compañeiras do Comité Óscar Romero de Vigo achegánnos un novo número dos documentos do Ocote Encendido, que presentan con estas palabras:
«Abordamos un nuevo documento del Ocote Encendido con ilusiones
renovadas, a pesar de los acontecimientos que están ocurriendo en estos
tiempos: desigualdades, hambre, guerras, genocidios, desesperanza.
Os presentamos un texto sacado de una joya mundial. Es el libro que Miguel D’Escoto publicó en el año 2011.
Es una propuesta de reinvención de las Naciones Unidas, que elaboró con
la ayuda de Ramsey Clark y de Leonardo Boff. Un texto único, que nos
acerca a la Utopía. Es un texto que nos llama a ejercer como sujetos
activos de la colectividad humana en la organización política y
medioambiental de nuestra Pachamama.»
A continuación ofrecemos este novo Ocote, animándovos a consultalo e a compartilo entre os vosos contactos:
121-Reinvencion-NU_0_compressedDescargaA continuación, compartimos esta nova de Baladre publicada polo noso compañeiro Diego, que vén a poñer de relevo como un caso moi concreto pon sobre a mesa unha situación cada vez máis xeneralizada de acaparamento e explotación de servizos sociais por parte das empresas privadas por «concesións» e, como neste caso, delegación de funcións que corresponden ás administracións públicas:
No verán de 2023 Xulia e a súa nai, Olga, foron aos servizos sociais do concello de Vigo. Pediran cita na procura de información sobre o funcionamento do servizo de teleasistencia[1] municipal. Olga é maior, vive soa e nos últimos tempos ela e a súa familia ven medrar as necesidades de apoio no día a día. Malia o complicado que é para Olga vivir con dor, así como asumir a perda de autonomía, acepta iniciar os trámites da teleasistencia. Tras a recompilación e entrega da documentación requirida só faltaba a visita da traballadora social. A finais de maio de 2024 preséntase no piso de Olga dita profesional para realizar a visita domiciliaria coa que poder pechar a valoración.
A sorpresa foi que alí non apareceu funcionaria do concello ningunha. A traballadora social, como ela mesma explicou, pertencía ao cadro de persoal de Quavitae (grupo Domusvi, antiga Geriatros) e xusto estreaba esta tarefa. Ante os atrasos na tramitación dos expedientes de teleasistencia no departamento decidiron que, a partir de agora, traballadoras sociais da empresa xestora fagan tamén informes de valoración para axilizar, así, os trámites. Poucas semanas antes desta situación a Xunta de Goberno local, do 24 de abril de 2024, resolvía a adxudicación do servizo de teleasistencia domiciliaria do Concello de Vigo a QUAVITAE SERVICIOS ASISTENCIALES, S.A.U. cun importe de 576.000,00€ até 2027[2].
Unha decisión contraria ao regulamento[3] do Concello de Vigo sobre teleasistencia. A norma di que este pode contratar a execución do servizo a través de contratacións, pero reservando sempre a súa superior dirección e coordinación técnica a través do servizos sociais municipais. No artigo 10.3 do regulamento así o di:
“A instrución do procedemento corresponderá ó Servizo de Política de Benestar do Concello de Vigo. As solicitudes serán debidamente valoradas por unha traballadora social, que emitirá informe sobre a idoneidade do servizo e posteriormente realizarase a visita domiciliaria. Sobre a base dese informe e da demais documentación do caso, a xefatura do servizo formulará a proposta de resolución que proceda á concellería delegada de Política de Benestar”.
O trámite ordinario sería, lembramos que estamos en servizos sociais comunitarios, que a traballadora social de zona fixera a visita e logo emitira o informe coa valoración. Mais en Vigo isto xa non acontecía, posto que todas as solicitudes de teleasistencia que chegaban ás Unidades de Traballo Social (UTS) ían redirixidas á traballadora social responsable dos Servizos de Persoas Maiores. Tiñamos xa unha perda importante de información e de posibilidade de traballo comunitario, tiñamos un servizo privatizado que agora ademais de xestionar tamén participa na valoración das solicitudes.
Estamos ante feitos moi graves que supoñen un novo avance no deterioro de servizos públicos e na privatización dos servizos sociais municipais. A saturación, a sobrecarga no departamento de Benestar Social de Vigo non son novos. Tampouco o é a deriva privatizadora. Nas últimas semanas persoal do propio departamento saíron ás rúas para denunciar as condicións laborais nas que teñen que facer o seu traballo. A CUT, un dos sindicatos participantes, fai as seguintes reivindicacións: 1) aumento do cadro de persoal para chegar cando menos a cumprir a ratio, 2) cobertura de baixas, permisos de maternidade e reducións de xornada, 3) redución do número de citas diarias e aumento da duración do tempo de atención e 4) criterios técnicos para a avaliación e propostas de mellora dos programas e servizos municipais.
O contado até o momento non é novo, hai anos que os dereitos sociais non atopan acubillo nin no departamento nin nos seus responsables. Pasaron varias concelleiras nos últimos tempos, mais onde non houbo mudanzas foi na dirección técnica do departamento: xefe de área e xefa de servizo de Benestar Social levan nos seus cargos. Levamos anos dando por normal: agardar meses por unha cita, atrasos amplísimos na tramitación, persoal insuficiente e saturado, privatización de servizos… mais esa situación ten responsables que padecemos veciñanza e traballadoras sociais do departamento.
Precisamos falar destes asuntos en colectivo, dialogar entre diversas. Os feitos falan que responsables políticas e técnicas na casa do concello non están no camiño de garantir unha vida digna para todas.
Xuño 2024
Baladre (Coordinación contra a precariedade, o empobrecemento e a exclusión social)
– –
[1] A teleasistencia domiciliaria é un servizo social de natureza tecnolóxica de carácter normalizador, nun casos, e esencial noutros (persoas con déficit de autonomía persoal incluídas no sistema de atención á dependencia) co que se procura a permanencia das persoas usuarias no seu medio habitual. En efecto, a súa existencia xustifícase na necesidade de facilitar unha atención domiciliaria a determinados colectivos especialmente vulnerables como o das persoas maiores, con minusvalías, dificultades de autonomía persoal, carencia de relacións persoais e familiares ou afectados por enfermidades crónicas e outras patoloxías asociadas; situacións que a miúdo veñen acompañadas de sentimentos de soidade, angustia, inseguridade, aillamento, depresión, etc.
[2] https://www.farodevigo.es/gran-vigo/2024/04/20/adjudicado-servicio-telea…
[3] https://sede.vigo.org/expedientes/tramites/getarchivo.jsp?id=120&tipo=or…
Hai xa ben tempo que se ven escoitando que a auga será, é xa, o ouro líquido deste tempo de globalización e de crises climáticas e ambientais. Nestas circunstancias, a auga, un ben esencial que debería ser un dereito universal, está a caer, como moitos outros bens e servizos básicos, en mans das empresas privadas, que atoparon aquí un novo reduto onde gañar cartos para uns poucos a costa das necesidades da inmensa maioría da poboación.
A auga, que debería ser un ben público nos concellos e vilas do noso país, foi así “entregada” polas administracións ás empresas privadas mediante concesións que son monopolizadas polos grandes grupos transnacionais. No caso da nosa cidade Aqualia, a empresa concesionaria, pertence ao grupo FCC. Este grupo, presidido por Esther Koplowitz, é “un dos maiores grupos europeos de infraestrutura e servizos públicos”, e tivo en 2023 máis de 9000 millóns de euros en ingresos, cun beneficio neto de 910 millóns de euros. Algúns datos sobre o seu accionariado son ben representativos de como funciona o sistema: en 2013, Bill Gates entrou na compañía como accionista de referencia, e pouco despois fixo o mesmo o finacieiro George Soros. En 2014 o grupo realizou unha ampliación de capital que permitiu a incorporación de Carlos Slim, un dos maiores millonarios do planeta, como accionista maioritario.1
Ao mesmo tempo, en 2021 este grupo empresarial estivo entre as 10 empresas que emitiron máis toneladas equivalentes de CO2 en España. E en 2022 a Comisión Nacional dos Mercados e a Competencia (CNMV) impuso a FCC unha multa de máis de 40 millóns de euros por ter alterado durante 25 anos, xunto a outras construtoras españolas, miles de licitacións públicas destinadas á edificación e obra civil de infraestruturas.2
En definitiva, Aqualia, a empresa que xestiona a auga en Vigo, pertence a un inmenso grupo con beneficios multimillonarios que inclúe no seu accionariado a algúns dos homes máis poderosos e ricos do planeta. E esta mesma empresa é a que leva anos actuando con absoluto desleixo ante o estado lamentable das tubaxes que canalizan a auga no barrio de Coia, que reparan tarde e mal por non querer facer as inversións necesarias para evitar estas roturas constantes. E todo coa connivencia do concello de Vigo, que elude, como a empresa, as responsabilidades; que persegue, como a empresa, as débedas con Aqualia das persoas máis empobrecidas; e que comparte coa empresa os beneficios aportados pola veciñanza cando paga as facturas da auga mes tras mes, ano tras ano. Beneficios económicos, lucro, para falar claramente, a costa dun dereito que debería ser universal e gratuíto.3
O último episodio desta historia foi a rotura dunha tubaxe que provocou unha grave inundación, unha máis no barrio de Coia, que anegou os baixos do complexo parroquial e puido ter causado mesmo danos persoais graves. Neste caso tocoulle ao Juan, o noso párroco, pero podía terlle tocado a calquera veciño ou veciña que pasease pola zona e, sobre todo, podía ter sido moito máis grave do que foi. Como dicimos, este foi o último episodio dun ano no que este tipo de ‘incidentes’ foron constantes, como se pode observar na imaxe inferior, onde se observa a localización de cada un deles.
En declaracións a un xornal local, Juan Antonio Terrón, o noso párroco, lembraba que esta foi unha inundación máis, a terceira que padecemos. E engadía: «Ata agora so houbo repacións parciais cando é un problema global que afecta a todo o barrio». En definitiva, non é casualidade nin mala sorte, é desleixo e abandono da veciñanza, é marxinación dos barrios periféricos, é procurar maximizar os beneficios a costa da maioría. Non podemos permanecer indiferentes ante estas situacións que afectan ao barrio no seu conxunto, non podemos conformarnos coa queixa en voz alta ou co lamento polo baixo. Cómpre respostas colectivas, cómpren accións comunitarias que formulen respostas contundentes, que cambien as dinámicas e que artellen outras formas de facer, máis participativas, máis solidarias, máis xustas, na procura dunha vida digna para todas.
Enlaces coa nova que deu orixe a esta entrada:
O sábado 15 de xuño celebramos a nosa tradicional Festa de A Bouza, sempre reivindicativa, sempre comunitaria, organizada polo Movemento Cidadán «O Noso Barrio», polo Centro Cultural «Rueiro» e pola Asociación de Mulleres «Dorna». Como sempre, seguimos a reivindicar un Centro Cultural público para o barrio de Coia, unha eterna promesa incumprida polas administracións. Pero como se non hai baile non é a nosa revolución, fixemos a reivindicación dende a festa, dende o xantar compartido, dende o xogo e dende a música.
Por desgraza, o presente segue a golpear o barrio e vivimos a festa dende a indignación por unha nova agresión á veciñanza, que desta vez afectou directamente ao complexo parroquial: a rotura dunha tubaxe provocou unha grave inundación, unha máis no barrio de Coia, que anegou os baixos da parroquia e puido ter causado mesmo danos persoais graves.
Pero non quixemos deixar que a incompetencia das administracións nos estropease a festa. Así, o xantar e a cea comunitarias deron pé, na carballeira de A Bouza, á risa e á conversa repousada, á lembranza e á conversa sobre futuros posibles e presentes mellorables. E, polo medio, contamos coas actuacións das Pandereteiras «Lumeiras de Rueiro», do Grupo de Gaitas «Rueiro» e da Banda de Música de UVCD de Candeán. Ademais, pola tarde, houbo tempo para os campionatos de chave de peques e maiores.
En definitiva, un ano máis reafirmámonos no noso compromiso coa veciñanza, co barrio, na festa e na reivindicación, creando comunidade e poñendo no centro a vida compartida.
O sábado 8 de xuño celebramos nos baixos do complexo parroquial a nosa asemblea anual, na que repasamos todo o acontecido e desenvolvido durante este pasado curso, así como os proxectos e propostas de futuro, pensando xa no próximo ano.
A asemblea constatou, unha vez máis, a necesidade de máis aportacións, máis compromisos, ante a precariedade na que nos movemos. Pero precisamente por esa situación de precariedade quixemos valorar o moito que se fixo, recoñecendo as numerosas iniciativas que fomos quen de levar a cabo nun marco fráxil e complexo.
Non podíamos rematar doutra maneira que celebrando un xantar comunitario no que compartir a vida, porque esa é a mellor forma de construír e soster a comunidade, dende o compromiso e dende o cotián e o festivo.
O pasado xoves 6 de xuño, como cada primeiro xoves de mes, a Rede Social Galicia Sur convocaba un novo círculo de silencio. Desta vez, quixemos denunciar o consumismo desbocado que nos consume e asfixia, que empobrece a moitas comunidades e que xera enormes desigualdades no planeta, ademais de provocar danos cada vez máis irreversibles ao noso medioambiente. Queremos reivindicar outros modelos económicos, máis xustos e solidarios, que poñan a vida no centro e que coiden da Terra e das persoas.
¿Que son os círculos de silencio?
Os círculos de silencio nacen en Francia no 2007 e actualmente convócanse nese país en máis de 180 cidades cada mes. Esta iniciativa tense estendido por Europa e por varias cidades españolas.
Os círculos aspiran a expresar a súa protesta dende unha cultura da non violencia, a través dunha acción sinxela e asumible por todo o mundo.
Queren ser un xesto pacífico permanente de denuncia.
O silencio como forma de diálogo, que apela á conciencia de quen fai as leis, de quen as aplican e da cidadanía que as asume, ás veces de forma pasiva e acrítica. Silencio como forma de acción que aglutina a persoas de boa vontade, que podendo ter ideoloxías, culturas ou crenzas diferentes, atopan nese silencio solidario coas persoas e comunidades oprimidas unha linguaxe común.
O pasado venres tivemos a oportunidade de compartir un bo rato de diálogo con Antonio Ávila, teólogo madrileño de formas amables e pausadas, de palabra clara e profunda… Antonio, que estivo varios días en Vigo da man do noso irmán Edgardo, que fora alumno seu, presentouse como un xubilado que ten agora máis responsabilidades e encomendas que cando aínda traballaba como docente.
Antonio Ávila Blanco (Madrid, 1950) é licenciado en Psicoloxía pola Universidade Complutense de Madrid e doutor en Teoloxía catequética pola Universidade Pontificia de Salamanca. Durante unha década foi formador no Seminario Conciliar de Madrid, así como colaborador na pastoral universitaria da Universidade San Pablo-CEU e director do Departamento Interfacultativo de Teoloxía desa mesma universidade. Foi tamén director do Instituto Superior de Pastoral (Madrid) e profesor colaborador da Facultade de Teoloxía «San Dámaso» (Madrid). Ademais tivo a responsabilidade de asumir a coordinación do sínodo diocesano de Madrid. Entre as súas publicaciones destacan: Psicología del desarrollo oral y religioso (1995), Para conocer la psicología de la religión (2003), Madurez, sentido y cristianismo (2013), Acompañamiento pastoral (2018) e El cansancio del clero (2023).
A xuntanza tiña como obxectivo enriquecernos mutuamente: Antonio coa experiencia da nosa parroquia nos procesos asemblearios, sinodais, dando maior protagonismo a laicas e laicos, e a comunidade cos variados saberes deste teólogo e psicólogo. O faladoiro foi proveitoso e cordial, e Antonio soubo apreciar as nosas fortalezas, pero tamén as nosas debilidades, e fíxonos ver que temos unha obriga para coa Igrexa no seu conxunto: dar a coñecer o noso camiñar na procura dunha participación máis activa das laicas e laicos, pero tamén ter a humildade de aprender doutras experiencias parroquiais, que de seguro poden ser asimesmo moi interesantes.
Para rematar a súa estadía na nosa comunidade, Antonio acompañounos na celebración dominical. Deixamos algunhas imaxes da súa visita:
Nos últimos anos estamos a padecer un aumento xeneralizado da violencia no mundo, que por desgraza trala pandemia parece anestesiado ante a dor e o sufrimento alleos. Botamos en falla aqueles movementos transversais pola paz que hai anos mobilizaban a moitos miles de persoas.
Pola contra, hoxe a opinión pública parece ter outras preocupacións, mentres que os discursos belicistas que xustifican e demandan un aumento da inversión en gasto militar non deixan de crecer. Hoxe o pacifismo asóciase a ‘buenismo’, a inxenuidade, mesmo a un perigoso idealismo. Hoxe sopran ventos de guerra, e non parece haber lugar para outros discursos.
Fronte a esta situación, precisamos reafirmarnos, erguer a voz, comprometernos máis que nunca co antibelicismo, coa cultura da paz e a non-violencia, coa convicción de que outro mundo é posible, necesario e cada vez máis urxente. Cómpre construír otros discursos que ofrezan alternativas e que denuncien as nefastas consecuencias dunha escalada militar que non parece ter fin.
(continúa no manifesto adxunto)
Circulo-2_5DescargaO pasado venres 19 de abril celebramos unha xuntanza comunitaria pola tarde-noite, na que houbo tempo para cear, charlar, xogar, botar unhas risas e, en definitiva, compartir a vida e facer comunidade.
Xa era tempo de xuntarnos para, simplemente, estar e sentirnos parte da gran Comunidade. Desta vez, quixemos que as máis novas tivesen un especial protagonismo. Por iso, ademais dunha cea de ‘picoteo’, fixemos un par de xogos que permitían a participación de todas as presentes: un ‘kahoot’ sobre a historia da parroquia e un bingo organizado e dinamizado polas comunidades máis mozas.
O tempo tamén acompañou, nunha xornada festiva e chea de sentido. Ah! E tivemos un photocall inicial polo que pasamos moitas, moitos de nós. Non están tod@s @s que son pero si que son tod@s @s que están. Deixamos aquí unha montaxe en vídeo: